KOBİ'nin kredisini kesmek yasak

Bankaların ekonominin bel kemiği KOBİ'lere karşı krediyi geri çağırma ve hesabı katetme gibi keyfi uygulamaları bitiyor. KOBİ'lere yüzde 14-16, TÜSİAD şirketlerine yüzde 7 faizle kredi sağlayan bazı bankaların küçük şirketlere verdikleri krediyi imzalanan sözleşmeye dayanarak geri çağırma dönemi yeni Borçlar Kanunu'yla sona eriyor. Temmuzda yürürlüğe giren kanunla bankaların karışık sözleşmelerle KOBİ'ler aleyhinde yaptıkları uygulamalar tarihe karıştı. Sözleşmedeki detaylara dayanarak krediyi erken çağıran, temerrüt faizi uygulayan bankalara karşı dava açılabilecek. Bugüne kadar görülen uygulamalara göre, bazı bankalar kredi isteyen KOBİ'lere, kendileri açısından hiçbir risk taşımayan, buna karşın kredi alan müşteri için risk unsurları barındıran sözleşmeler imzalatıyor. Daha sonra bu sözleşmeyi kullanarak verdiği krediyi istediği zaman geri çağırabiliyor. Bu da KOBİ'lerin finansman yapısında bozulma yaratarak, firmaları iflasa kadar götürüyor. Sıkça rastlanan bu durum Borçlar Kanunu'nun 20 ile 25'inci maddeleri arasında yer alan yeni hükümlerle değişti. Yeni yürürlüğe giren yasa, dolaylı olarak bankaların yaptığı haksız uygulamaların mahkeme yoluyla düzeltilmesine imkân tanıyor. Söz konusu maddeler güçlü olan tarafın lehine olarak görülürse, sözleşme 'yok hükmünde' sayılıyor. Kanun kredi kartları dahil tüm bankacılık işlemleri için geçerli. Konuyla ilgili bilgi veren avukat Ünal Somuncuoğlu, yeni maddelerin KOBİ'lere yapılan haksızlığı giderdiğini söyledi.
Keyfi hareket edemeyecekler
Borçlar Kanunu'nun KOBİ'lerin elini güçlendirdiğini belirten Ünal Somuncuoğlu "Bazı finans kurumları artık eskiden olduğu gibi diledikleri şekilde hareket edemeyecekler. Müşterileri istismarı ortadan kalkacak. Yeter ki korkmadan mücadele etmeye başlansın ve ısrarla devam edilsin" dedi.
YENİ MADDELER KOBİ'LERE NE GETİRDİ?
Hukukçular Borçlar Kanunu'na getirilen yeni maddeleri şöyle açıkladı:
Çağımızın sosyal ve ekonomik gelişimleri, kitlelere yönelik hizmet gereksinimini yaratmış ve bunlar için üretim zorunluluğu doğurmuştur. Buna bağlı olarak, bireysel sözleşme modeli yanında, yeni bir sözleşme modeli ortaya çıkmıştır. Bankalar, sigorta şirketleri, seyahat ve taşıma işletmeleri, dayanıklı tüketim malları üretimi ve pazarlaması yapan girişimciler, bireysel sözleşmenin kurulmasından önce soyut ve tek yanlı olarak kaleme alınmış sözleşme koşulları hazırlamakta, bunlarla gelecekte kurulacak belirsiz sayıda, ancak aynı şekil ve tipteki hukukî işlemleri düzenlemektedirler.

Yazılmamış sayılma (Madde 21)
"Karşı tarafın menfaatine aykırı genel işlem koşullarının sözleşmenin kapsamına girmesi, sözleşmenin yapılması sırasında düzenleyenin karşı tarafa, bu koşulların varlığı hakkında açıkça bilgi verip, bunların içeriğini öğrenme imkânı sağlamasına ve karşı tarafın da bu koşulları kabul etmesine bağlıdır. Aksi takdirde, genel işlem koşulları yazılmamış sayılır."

İbrahim Acar