'12 Eylül Darbesi'nin 37. yılı

Bugün 12 Eylül... 1980'deki askeri darbesinin yıl dönümü. 37 yıl önce bugün, Türkiye güne tank sesleriyle uyandı. Seçimle iktidara gelen hükümet devrilmiş, sokaklarda postal sesleri yankılanıyordu. İşte o dönem ve sonrası...

Türkiye'yi ve Türk halkını hedef alanlar 12 Eylül'de başarılı oldular ve siyasi iradenin yerine geçtiler.

Darbeler, üst aklın, küresel güçlerin, Türkiye'yi istedikleri kalıba sokmalarının en büyük aracıydı... Sıkıştıklarında darbeye sarılıyorlardı.

Bu gelenek 15 Temmuz'a kadar devam etti. Türkiye Cumhuriyeti tarihine altın harflerle yazılan bir destanla 15 Temmuz'da halk, Cumhurbaşkanı Erdoğan önderliğinde darbeye direndi...

241 demokrasi şehidi, yüzlerce gazi verildi... 15 Temmuz, Türkiye'yi piyonları aracılığıyla yönlendirebileceğini düşünenlere büyük bir dersti...

Artık Türkiye 10 yılda bir asker postalının altında ezilecek ülke olmadığını gösteriyordu.

Ama 65 yıldır Türkiye sonuca ulaşmış darbe ve muhtıralarla yüz yüze kaldı.

Halkın iradesinin ezildiği darbelerden biri de 12 Eylül askeri darbesiydi.
Analizi izlemek için tıklayın

Darbecilerin ilk işi siyasi düzeni alaşağı etmekti...

Süleyman Demirel'in 'Başbakan'ı olduğu hükümet görevden alınıyor, meclis lağvediliyor, partiler teker teker kapatılıyordu...

Genel başkanlar önce askeri üslerde gözetim altında tutuluyor, ardından yargılanıyordu...
Liderler endişeliydi... Ne de olsa bu ülke 1960 darbesinde Başbakan Adnan Menderes ve bakan arkadaşları Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan'ın idamını yaşamıştı...

70'li yıllarda sokaklara taşan çatışmalar dursa da öğrenciler artık cezaevlerindeydi, üniversitelerde değil...
Tek suçları düşünceleriydi...
Sadece öğrenciler değil öğretim üyeleri de mercek altındaydı...
Solcu olduğu düşünülen 71 akademisyen görevlerinden uzaklaştırılıyordu...
Darbe sonrası idamlar ekim ayında başlıyordu...
İlk idam edilenler sol cenahtan Necdet Adalı ile ülkücü Mustafa Pehlivanoğlu'ydu.
Bir sonraki idam ise darbenin sembol isimlerinden biri olacaktı: Erdal Eren...
17 yaşındaki Erdal Eren, yaşı büyütülerek 19 Mart 1980'de idama mahkum edilmişti...
Yargıtay kararı iki kere iptal etse de darbe yönetimi kararlıydı. Nitekim Milli Güvenlik Konseyi kararı onayladı.
Eren, idamı öncesinde kendisinin ibret olsun diye asılmak istendiğini ve ölümden korkmadığını söylüyordu...

ASMAYALIM DA BESLEYELİM Mİ?
Erdal Eren'in idamı 13 Aralık 1980'de Ankara Merkez Cezaevi'nde infaz edildi.
17 yaşındaki Eren'in idamının ardından Kenan Evren, kan donduran şu sözleri söyleyecekti...
"Bu vatan için kanını akıtan bu Mehmetçiklere silah çeken o haini ben senelerce besleyeceğim. Buna siz razı olur musunuz?"

Bu süreçte 1 milyon 683 bin kişi fişlendi, 650.000 kişi göz altına alındı..
Açılan 210 bin davada 230 bin kişi yargılandı.. 517 kişiye idam cezası verildi.
En acısı tam 171 kişinin işkenceden öldüğü resmen kayıtlara geçti. Bir de kayıtlara geçmeyenler vardı...

Daha önce 49'lar davası ve Sivas kampını gören aydınlar ve bölgenin önde gelenleri bir kez daha hapis yolundaydılar...

Fakat bu kez durum çok farklıydı.
Diyarbakır 5 nolu cezaevi Türkiye'nin karanlık sayfalarından birini oluşturacaktı...

Bu dönem 1984'te eylemlerine başlayan PKK'nın da zeminini yaratacaktı...
Evren bu kadar açık bir şekilde arkasında duruyordu anayasasının...

Halkı evet oyu vermeye çağırıyordu...

Amacına da ulaşacaktı...
7 Kasım 1982'deki referandumda anayasa %91'lik evet oyuyla kabul ediliyordu...
Darbeciler kendilerini koruma altına almayı da unutmamışlardı...

Anayasadaki bir hüküm onların yargı önüne çıkmasını engelliyordu...
Ta ki 2010 yılına kadar...
Darbenin 30. yıldönümünde yapılan anayasa değişikliği cuntacıların yargılanmasının önündeki engeli ortadan kaldırıldı.

Evren yargılanması gündeme gelirse "tabancasındaki bir kurşunla kendi işini bitireceğini" söylese de bu sözünü unuttu...

Yargı süreci Nisan 2012'de başladı...

Dava 2 yıl sürdü... Dönemin Genelkurmay Başkanı Kenan Evren ve Hava Kuvvetleri Komutanı Emekli Orgeneral Tahsin Şahinkaya hakkında müebbet hapis cezası verildi. Ayrıca Evren ve Şahinkaya'nın askeri rütbeleri de söküldü...

Ve tarihler 10 Mayıs 2015'i gösterdiğinde, 12 darbesinin mimarı Kenan Evren 98 yaşında hayatını kaybetti.
Cumhurbaşkanı veya eski genelkurmay başkanı olarak değil rütbeleri sökülmüş itibarsız bir darbeci olarak toprağa verildi.

Kenan Evren'in bu ibretlik sonu, darbenin üzerinden 16 yıl geçtikten sonra üst aklın piyonu Fetullahçı Terör Örgütü mensubu general ve subaylara ders olmadı.

Ancak, tarihten ders almayanlara halk, o dersi verdi ve darbelere karşı tankların önüne yatarak demokrasiye sahip çıkma dönemini başlattı.

X
Sitelerimizde reklam ve pazarlama faaliyetlerinin yürütülmesi amaçları ile çerezler kullanılmaktadır.

Bu çerezler, kullanıcıların tarayıcı ve cihazlarını tanımlayarak çalışır.

İnternet sitemizin düzgün çalışması, kişiselleştirilmiş reklam deneyimi, internet sitemizi optimize edebilmemiz, ziyaret tercihlerinizi hatırlayabilmemiz için veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız.

Bu çerezlere izin vermeniz halinde sizlere özel kişiselleştirilmiş reklamlar sunabilir, sayfalarımızda sizlere daha iyi reklam deneyimi yaşatabiliriz. Bunu yaparken amacımızın size daha iyi reklam bir deneyimi sunmak olduğunu ve sizlere en iyi içerikleri sunabilmek adına elimizden gelen çabayı gösterdiğimizi ve bu noktada, reklamların maliyetlerimizi karşılamak noktasında tek gelir kalemimiz olduğunu sizlere hatırlatmak isteriz.