İtalya'nın kararı başkanlığa destek

Koalisyon hükümetlerinin oluşturduğu ekonomik kriz ve siyasi istikrarsızlıktan bunalan İtalya'nın çözümü yeni seçim sisteminde bulması Ankara'da da gündem oldu. İtalya, seçim sisteminde yeni bir düzenlemeye gitti. "İtalicum" adı verilen düzenleme ile İtalya'da koalisyon dönemleri sona erdi. Bir partinin tek başına iktidar olması için artık yüzde 40'lık oy oranı yeterli olacak. Yüzde 40'ı geçen hiçbir parti olmazsa en yüksek oy oranını alan iki parti arasında, ülkeyi tek başına yönetmeleri için ikinci tur seçim yapılacak. İtalya'nın, Türkiye'deki 1990'ları anımsatan koalisyon hükümetlerinden kurtulmak için Başkanlık sistemindeki uygulamaya benzer bir yöntem tercih etmesi, sistem tartışmalarının yaşandığı Ankara'da da yankı buldu. AK Parti'nin anayasa hukukçuları ve akademisyenler İtalya'da koalisyonlar dönemini kapatan yasa değişikliğini SABAH'a değerlendirdi:

Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu:
İtalya koalisyonlarla perişan olmuş bir ülke. Benzer sıkıntı Fransa'da senelerce çekildi. Sonunda onlar da başkanlık modeliyle formül bulmaya çalıştılar. İtalya'da 7-8 yıl önceki seçime 286 parti katıldı. Alınan karar fevkalade doğru. Bizde ise çözüm Başkanlık modeli. Bu karar bizim de doğru yolda olduğumuzu gösteriyor. İstikrar çıkartmayan demokrasi memlekete hayır getirmez. Siyasi istikrar olmadan ekonomik istikrar da olmuyor. Koalisyonlar ülkeyi perişan etti. Koalisyon düşmanı oldum.

Adalet Komisyonu Başkanı Ahmet İyimaya:
İtalya koalisyonlardan çok çekti. Baltık ülkelerinde uzlaşma kültürü var. Bu ülkeler temel sorunları çözdükleri için başarılı. Temel sorunları çözen sistem için hükümet genel müdürlük kadar önemli. Ana sorunlar ile boğuşan yapılarda ise koalisyon ikinci büyük sorundur. Bu bir seçim yasası değişikliğidir ve yapılan demokrasiye uygundur. Seçimlerde koalisyon söylemi halüsinasyondur. Anadolu insanı tek başına iktidar çıkartacak. AK Parti'ye anayasa çıkarma yetkisi verecek.

AK Parti İstanbul Milletvekili Adayı Osman Can:
İtalyan sistemi bize başkanlık sisteminin ne kadar doğru bir adım olacağını gösteriyor. 2008 krizini koalisyon hükümeti kurulmasına izin verilmeyen sistemle aşmaya çalıştı. İtalya'da aynı zamanda parlamenter sistem var. Bu sistemle seçmenin iradesi tam anlamıyla Meclis'e yansımıyor. Başkanlık hem istikrar hem de seçmenin iradesinin Meclis'e yansımasını sağlayacak. Başkanlık daha demokratik bir sistem.

AK Parti İstanbul Milletvekili Bülent Turan:
Koalisyon hükümetler istikrarın düşmanıdır. İtalya siyasi istikrar olmadan ekonomiyi rayına oturtamayacağını anlamış ki artık yüzde 40 oy alamayan hükümeti kuramayacak. Bu güçlü iktidar arzusudur. 13 yıldır Türkiye bu tecrübeyi yaşıyor. İtalya'nın böyle bir yasa yapmış olması umarım bizdeki koalisyonsever, tek başına iktidar olma iddiası olmayan partilerin dikkatine mazhar olur. İtalya gibi bizim iddiamız da kati suretle koalisyonu lügatimizden silmektir. İtalya'nın kanunla yapmak istediğini bizim milletimiz irfanıyla, izanıyla yapıyor.

Prof. Dr. Levent Köker:
İtalya'da 1948'den bu yana 70'e yakın hükümet kuruldu. Bir hükümetin ortalama ömrü 1 yıl olmuş. Ancak böyle bir sistem Türkiye'de uygulanacak olsa bile bunun için de bir koalisyon gerekiyor. Yani bu sistemi kabul etme koalisyonu. Bunun için bir anayasa değişikliği gerekiyor. Bu nedenle de en azından iki partinin bir koalisyon oluşturması ve bu sisteme geçiş üzerinde uzlaşması gerekiyor. İtalya yüzde 40 ile sınırlamış bizde bu oran değişebilir.

SABAH