İhracat bahane zamlar şahane

Tarım ürünlerindeki fiyat artışları son bir yıldır enflasyonun suçlusu ilan edildi. Zamlara bahane olarak da, "ihracat yapılıyor, içeri mal kalmıyor" ya da "havalar bozuk, üretim az" deniyor.

Ancak kesinleşen rekolte raporları bunun aksini söylüyor. Türkiye İstatistik Kurumu'nun açıkladığı istatistiklere göre tarıma da iç tüketime de ihracata da kat kat yetecek kadar üretim yapılıyor.

TÜİK'in istatistiklerine göre, 2013-2014 döneminde tüm sebzelerde yurtiçi üretimin yurtiçi talebi karşılama derecesi yüzde 107 oldu.
Toplam sebze arzının çok büyük bir kısmı yurtiçinde tüketilirken sadece yüzde 7'lik kısmı ihraç edildi.

Yemeklerde, salatalarda kullanılan domates, ihtiyacın üzerinde, tüketimin yüzde 112'si oranında üretildi.
Yaklaşık 12 milyon ton üretilen domatesin 9 milyon tonu içerde tüketildi, tüketim fazlası olan 1.2 milyon tonu ihraç edildi.
Tarla fiyatı 1 lira 52 kuruş olan domates,, halde 1 lira 77 kuruşa, pazarda 2 lira 58 kuruşa markette ise 3 lira 30 kuruşa satıldı.

Son ayların zam şampiyonu ise patates. Patateste üretim bol, 3 milyon 955 bin ton patates üretildi. 3 milyon 414 bin tonu iç pazarda tüketildi. Sadece 132 bin tonu ihraç edildi. Üretim fazlalığı var ama fiyatı artmaya devam ediyor. Kuru soğan üretimi de 1.8 milyon ton oldu. İç pazarda 1.4 milyon ton tüketilirken, sadece 202 bin tonu ihraç edildi. Üretim fazla ancak fiyatlar sürekli artıyor.

Limon son yılların zam şampiyonu. Yurtiçinde üretilen limonun iç tüketime yetme oranı yüzde 272, yani neredeyse tüketilen limonun üç katı kadar limon üretiliyor. Bu oran greyfurtta yüzde 490, mandalinada yüzde 225, portakalda yüzde 121 seviyesinde.

Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı İbrahim Yetkin ise "ürünler tüketiciye ulaşana kadar 3-4 el değiştiriyor, bu sırada 4-5 kat fiyat farkı oluşuyor. Aracı tefeciler, fiyatları yükseltiyor" dedi.