Yaşam

Türkiye'de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

Türkiye'deki 81 ilin kendine has özellikleri bulunuyor. Bunlardan bir tanesi ise 81 il arasında 4 bölgede toprağı olan tek yer. Bazı iller de lezzetleri ile meşhur. İşte Müge Anlı'nın geçtiğimiz yaz sunduğu Güven Bana programında da çıkan '4 bölgede toprağı bulunan il hangisidir?' sorusunun cevabı.

Türkiye'de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

KÜTAHYA
Sıkıcık Çorbası, Tekke Çorbası, Tarhana Çorbası, Mantı, Tosunum, Höşmerim, Kaygana, Kapama, Gözleme, Şibit, Dolamber böreği, Cimcik. Sulu saç kavurma, küp kebabı, çevirme kebabı, kuyu kebabı, Gediz göveci, Tavşanlı göveci ve tas kebabı.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

MALATYA
Kayısı, kağıt kebabı, kınalı ekmek, pileke, taş küllüğü, gurut çorbası, analı-kızlı, kurşun geçmez köftesi, gilgirikli köfte, keloğlan köftesi, zeytinyağlı marul sarması, fasulye yaprağı sarması, kabak çiçeği dolması, soğan dolması, patlıcan dövmesi.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

MANİSA
Mesir macunu, Kula güveç kapaması, şekerli pide, otlu pide, Manisa kebabı.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

MARDİN
Badem şekeri, ceviz sucuğu, ikbebet (içli köfte), semberuk, irok, kibe, kitel raha, lebeniyye

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

MERSİN
Tantuni, etin kuşbaşı halinde doğrandıktan sonra, önce haşlanıp sonra kavrulmasıyla yapılan bir çeşit dürümdür. Her ne kadar basit tarifli bir yemek gibi görünse de, önemini, şehrin hemen her köşesinde bulunan tantuni lokantalarından anlayabilirsiniz. Canınız tatlı çekerse, Antakya'da yapılandan farklı bir tarifle hazırlanan künefeyi önerebiliriz. Ayrıca topalak çorbası, fındık lahmacun, saç kavurma da meşhur yemeklerindendir. Meşhur tatlıları ise cezeyre ve kerebicidir. Şalgam içmeden Mersin'den çıkılmaz.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

MUĞLA
Ara, dutmeç, çopur, döş dolması, balıklen, çıntar kavurması, ot ekşilemesi, galli patlıcan, ebegümeci kavurması, börülce kavurması, teltorlu börülce, yalankı, üzüm köftesi, ballı kabak, bestel, dülek reçeli,Milas köftesi

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

MUŞ
Muş'ta yiyecek maddelerine ayrı bir önem verilirdi. Kış mevsimi çok uzun olduğundan güz mevsimi gelmeden önce her aile kışın yiyecek gıda maddelerinin tedarikine başlar. Et sıkıntısını gidermek isteyen Kavurma yapar. Kavurma koyun, kuzu, olduğu gibi Düge?den (bir-iki yaşındaki inek) olur. Kesilen etler küçük parçalara bölünerek haşlanır. Tenekelere doldurularak kışa saklanır. Sebze sıkıntısını gidermek için yazın alınan sebzelerden (baldırcan) domates, (isot) biber, (kara baldırcan) patlıcan, bakla, hıyar kabuğu, reyhan, nane, gibi sebzeler kurutulur, torbalara doldurularak kışın yemek yapılır. Lahana(kelem) bir kaç çeşitte kışa saklanır.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

NEVŞEHİR
Düğü, kesme, katma aşı, ağpakla (fasulye, kemikli et), dıvıl, ayva dolması, Nevşehir tavası, sızgıt.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

NİĞDE
Mangir çorbası, tava, üzüm boranası, ditme, unlu söğürme, papara, cılbır, halveter, kaşık kayganası.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

ORDU
Melocan (diken ucu) kavurması, Sakarca mıhlaması,galdirik kavurması, ısırgan yağlaşı, mısır yağlaşı, hoşgıran kavurması, kabak muhallebisi, pallabye.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

OSMANİYE
Tirşik (pancar), yer fıstığı, toğgar, çiçcire, etli kömbe.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

RİZE
Anzer balı, Rize köftesi, Rize simidi, Hamsi çiğirtası, çumur, enişte lokumu, pepeçura.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

SAKARYA
Kaşnuka,sızbal, abaza pastası, Alişka, pekmez, yoğurt

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

SAMSUN
Samsun pidesi, turşu kavurması, yer pancarı, mısır çorbası, kocakarı gerdanı

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

SİİRT
Zivzik narı, Pervari balı, perde pilavı,fıstık

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

SİNOP
Sinop kestanesi, nokul, içli tavas, mamalika.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

SİVAS
Sivas halk mutfağında çorbalar yemekte ön sırayı alan ve bilhassa yaşlılar tarafından "yürek yağmuru" diye latife yapılan bir yiyecektir. Kış çorbalarının başında gelen peskütan, un veya çok az yarma unu ile yoğurdun pişirilmesi ile hazırlanan bir yiyecektir. Yarma, yeşil mercimek ve peskütan su ile çorba kıvamında pişirilir. Üzerine soğan yağda kızdırılır ve nane konularak çorbaya ilave edilir (sokaraç). Peskütan çorbası kış günleri-nin lezzetli ve besle-yici bir yemeğidir. Yazın en meşhur çorbası ise pancar çorbasıdır. Diğerleri; kesme çorbası (hamur çorbası), tarhana, şalgam, patates, şehriye, mercimek, bulgur, düğülcek çorbalarıdır. Et yemeklerinin başında, sebzeli et yemeği gelir. Önce kızartılarak pişirilmiş etlere patlıcan, biber, domates konularak hazırlanır. Sebzeli et çarşı fırınlarında tavalarda hazırlanır ve buna "fırına tava vermek" denilir. Sivas kebabı da sebzenin bol bulunduğu yaz-sonbahar aylarında yapılan bir çarşı yemeğidir. Pehli, çirli et, yaprak sarması, lahana sarması, dolmalar, köfteler, kızartma köftesi (kadınbudu köfte), sulu köfte (bulgurlu köfte), mirik köftesi (etsiz), yahni ve mıhlamalar diğer yemeklerimizdir. Sebze yemekleri içinde kabak yemekleri (kavurması, sütlü kabak, üzümlü kabak), şalgam kavurması ve yemeği, patates tiritlisi, baharda kırlarda kendiliğinden yetişen bir bitki olan madımakla yapılan yemekler önem taşırlar. Sofralarımızın vazgeçilmez ye-meği olan pilav için "ekmek hazır, pilav vezir" denilmiştir. Bulgur, pirinç, kus-kus, erişte pilavları değişik lezzet ve görünümde olan çeşitler olarak sofrada yerlerini alırlar. Hoşaflar ve bayram çorbası, pilavların yanında sofraya getirilir. Sivas mutfağının börekleri ise lezzetin ve nefasetin birer mahsulüdürler. Su böreği, köylü böreği, yufka böreği, tel böreği, yarımca börek, dible gibi çeşitleri vardır. Tatlıların başında baklava, hurma, tava hurması, sarığı burma, kırım baklavası, kadayıf, yufka böreği, helva, hasuda (aside), paluza (pelte), karaş, pestil kızartması, incir dolması, ballı börek ve daha çok ramazan tatlısı olan güllaç gelmektedir. Akraba ve dostların topluca yemek ye-dikleri, toplumdaki sosyal dayanışmayı canlı tutan tören yemekleri de özel gün yemekleri olarak önem taşırlar. Dini bayramlar, kandiller, aşüre ayı, nevruz ve eğrilce (hıdırellez) gibi mevsimlik bayramlar, evlenme ve sünnet düğünleri, iftar davetleri, hac dönüşü yedirilen yemekler, ölü evine gönderilen yemekler, özel gün yemekleri olarak yenildiği günlerin anlamını belirtmektedirler.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

ŞANLIURFA
Halil İbrahim sofrası denince akla cömertlik, bereketli sofralar ve misafirperverlik gelir. Şansımız, Anadolu gibi zengin toprakların bir parçası olmak, dünyanın belki de hiçbir yerinde göremeyeceğiniz misafirperverliği yaşadığımız coğrafyada görmek. Bu kültürün yaşadığı kentlerimizden birindeyiz. Şanlıurfa Güneydoğu Anadolu mutfağının karakteristik özelliklerinin hemen hemen hepsini taşıyan bir yöre. Bol salçalı, acılı ve baharatlı yemekler mutfak kültürünün temelini oluşturuyor. Baklagillerin yanı sıra yarma denilen buğday, çorbalar ve soğuklarda kullanılıyor. Urfalılar misafir ağırlamak ve onlara çeşitli yemekler ikram etmekten büyük bir zevk alıyorlar. Şanlıurfa'nın yöresel yemekleri arasında; ayran çorbası, hamurlu, pıt pıt, sarı çorba, çağala aşı, pakla aşı, hıttı bastırması, soğan tavası, su kabağı, bütün balcan, sarımsak aşı, kaburga, isot çömleği, bamya çömleği, acır annaziği, tatlı bamya, erik tavası, lolaz dürmüğü, saca basma, döğmeç, ekmek aşı, kenger aşı, semsek, has dolması, mimbar, acır bastırmasını sayabiliriz.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

ŞIRNAK
Kutlık, serbıdev, hekeheşandi, şımşıpe, meyre, bırınzer, mahmılatık, fıreydin, suryaz.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

TEKİRDAĞ
Tekirdağ köftesi, Keşkek, kesme makarna, kuskus

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

TOKAT
Tokat'ın verimli toprakları Tokat mutfağının zenginliğini oluşturur. Orta Anadolu'ya özgü unlu besinlerin yanı sıra, yöre mutfağında sebze ve meyva da önemli yer tutar. Tokat mutfağında asma yaprağı yaygın ve değişik biçimlerde kullanılır. Yaprak sarması, cevizli bat, bakla dolması bunların başlıcalarıdır. Kazova üzümü, zile pekmezi ya da cevizli şeker sucuğu Tokat yöresi ile özdeşleşmiş tatlardır. Geleneksel Tokat evlerinin en büyük özelliği, büyük odalarından birinin mutfak olmasıdır. Mutfağa halk ağızı ile "İşevi" veya "akşana" denir. Taban döşemesi bal peteğini andıran kiremit tuğla ile kaplıdır. Odanın bir köşesinde yemek yapmaya ve çamaşır kazanını kaynatmaya yarayan yer ocağı bulunurken; diğer tarafta kurutulmuş yiyecek, konserve, salça, peynir, yaprak saklanan kiler bulunur. Ayrıca kuru baklagil ve tahılın saklandığı bölmeli ambar vardır. Bağ evlerinde kebap fırını, üzüm suyu0nun çıkarıldığı şirehane, geleneksel Tokat mutfağının en belirgin özelliğidir. Bugün bile Tokat'ta yemekler çoğunlukla yer sofrasında yenilir. Mutfak kalabalık ailelerde oturma odasıdır. Tokat'ın çok zengin mutfağı vardır.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

TRABZON
Vakfıkebir ekmeği, akçaabat köftesi.

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

TUNCELİ
Ovacık dağ sarımsağı, Şavak tulum peyniri, Pülümür balı, zerefet, sirekurt, sirepati, kavut, patila

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

UŞAK
Alacatene, haşhaş sürtmesi, ciğerli bulgur

Türkiye’de öyle bir il var ki toprakları 4 bölgede yer alıyor! İşte bilmediğiniz gerçek

VAN
Otlu peynir, Van balığı (inci kefali), ilitme, senseger