FARUK ERDEM / SABAH

Bugünlerde 2015 için asgari ücret belirleme toplantıları sürüyor. Asgari ücret denilince sanki işverenler bu maaşı ödemek durumundaymış gibi bir algı var. Oysa asgari ücret 'Bundan daha az ödeyemezsin' şeklinde bir sınır çiziyor. Yani "Bunu öde" demiyor. Tabii bizim işverenler 'Bunu öde' anlıyor. Asgari ücret dediğimiz şey sadece bu arkadaşlarımızı ya da işverenleri değil tüm çalışanları, hatta çalışmayanları da etkileyen bir rakam. 77 milyonu ilgilendiriyor. Çünkü asgari ücretteki artış her çalışanın maaşını doğrudan etkiliyor. Borçlanma miktarlarının belirlenmesini sağlıyor. İşsizlik maaşını artırıyor. Şu anda uygulanan brüt asgari ücret 1.134 lira. İlk 6 ay için konuşulan rakam ise şimdilik yüzde 3. Bu aşılamazsa yeni rakam 34 lira artıp 1.168 lira olacak. İkinci 6 ayda ise yine yüzde 3 artarsa bu kez 35 lira farkla 1.203 liraya ulaşacak.

HERKESİ ETKİLİYOR
Bu değişiklikler yukarıda da dediğimiz gibi çalışan çalışmayan herkesi direkt etkileyecek. Bunları sıralamaya çalışalım. AGİ artacak: Memur, özel sektör, bütün çalışanların evlilik ve çocuk durumlarına göre aldıkları asgari geçim indirimi (AGİ) bu sayede artacak.
İşsizlik maaşına zam: İşsizlik ödeneğinin alt sınırı brüt asgari ücretin yüzde 40'ı, üst sınırı ise asgari ücretin yüzde 80'i dikkate alınarak belirleniyor. Buna göre işsiz kalan bir çalışana ödenecek miktar da artacak.
Askerlik, doğum ve yurtdışı borçlanması: Askerlik, doğum borçlanması ve yurtdışı borçlanma miktarları da artacak. Ayrıca isteğe bağlı sigortada da ödemeler yükselecek.

ASGARİ ÜCRETİN AYLIK NETİNİN HESABI (TL)

Asgari ücret:1.134
SGK primi (% 14): 158.76
İşsizlik sigorta fonu ( %1): 11.34
Gelir vergisi (% 15): 64.26
Damga Vergisi (% 07.59): 8.61
Net Asgari Ücret: 891.03
Not : Toplam rakama bekar bir işçiye ödenen 80.33 liralık Asgari Geçim İndirimi eklenmiştir.

ASGARİ ÜCRETİN İŞ VERENE MALİYETİ

Asgari Ücret: 1.134.00
SGK primi işveren payı (%15): 175.77
İşveren işsizlik sigorta fonu (%2): 22,68
İşverene toplam maliyet: 1.332,45

NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?

- Eşim 16.04.1980 doğumlu. İlk işe giriş tarihi 07.04.2003. 1742 gün hizmeti var. 2 çocuğumuz oldu.
Onları da borçlanabiliyoruz. Eşim kaç gün daha pirim yatırırsa ve kaç yaşında emekli olur? Eşiniz işe giriş tarihine göre 58 yaşında ve 7 bin prim günü ile emekli olur. İki çocuk borçlanması size 1440 gün kazandırır. Kısmi yaştan emeklilik için ise 5400 gün yeterli oluyor.

- Doğum tarihim 30.08.1974. Sigorta başlama tarihim 01.06.1995. Yüzde 40 vergi indirimi alabilirsem ne zaman emekli olurum. Ahmet BÜYÜKHÖKELEK
Eğer vergi indirimi alırsanız yaş şartınız ortadan kalkar. Bu durumda 17 yıl ve 3920 prim günüyle emekli olursunuz. Süreniz dolmuş prim tamamlanınca raporunuzla birlikte müracaat edebilirsiniz.

- 01.09.1973 doğumluyum, ilk sigortalı işe 14 Ocak 1993 tarihinde başladım. Askerliğimi kısa dönem yaptım. 5500 günlük primim var. Ne zaman emekli olurum? O.AYDIN
25 yıl 54 yaş ve 5675 prim günü şartlarına tabisiniz. Yılınız 2018'de, yaşınız 2027'de dolacak. Primi tamamlayıp 01.09.2027'de emekli olabilirsiniz. Askerlik borçlanması için sigortalılıktan önce askere gitmeniz gerekiyor.

ÖNCE ŞİKAYET EDİN

- 1998 yılı sigorta girişli 15 yıl çalışma süresini ve 3600 prim günü tamamlamış taşeron firma elemanıyım. Bu durumda taşeron firmaya tazminat istemi dava açma hakkım var mı? Gürkan TALİ
SGK'dan yazı alarak firmanıza başvurabilirsiniz. Tazminatınızı alıp ayrılabilirsiniz. Ödemezlerse önce Çalışma İl Müdürlüğü'ne bildirin.

STAJ SAYILMIYOR

- 1.5.1992 tarihinde işe girdim üç ay çalıştım. Sigorta kartını o zaman verdiler. Fakat hiç günüm çıkmıyor. 1997 tarihinde günüm başlıyor 6000 günüm var. Ne yapabilirim? Mustafa ALGÜL
1992 yılındaki sigortanız çıraklık ya da stajyerlik değilse o dönemde çalıştığınızı gösterir evraklarla SGK'ya müracaat edin. Eğer sonuç çıkmazsa hizmet tespit davası açabilirsiniz.

İŞSİZLİK MAAŞI OLMAZ

- Evlilik sebebiyle 11.11.2014'te işten ayrıldım. İşsizlik maaşı alabilir miyim? Mutlu OĞUŞ
Evlilik sebebiyle işten ayrılmak maalesef işsizlik maaşı ödenmesini sağlamıyor. Sadece bayanlar eğer evlilik tarihinden sonrakı bir yıl içinde ayrılmak isterlerse tazminatlarını alabiliyorlar.

SORULARINIZI BEKLİYORUZ
Her cumartesi bu köşede çalışma hayatıyla ilgili sorunlarınızı gündeme getiriyoruz. Sorularınızı bizesorun@sabah.com.tr ve faruk.erdem@ sabah.com.tr adresine gönderebilirsiniz.

HER HAFTA CUMARTESİ PAZAR SAAT 14.15'TE AHABER'DE BİZE SORUN PROGRAMI'NDA SORULARINIZI CEVAPLIYORUZ…

DAHA ÖNCE YAYINLANMIŞ BİZE SORUN PROGRAMLARINI İZLEMEK İÇİN TIKLAYIN