FARUK ERDEM

Türkiye'de birçok ülkenin nüfusundan daha çok emekli bulunuyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu'ndan maaş alan emeklilerin (dul yetimler de dahil) sayısı 10 milyon 900 bini buluyor. Bunların 6.5 milyonu eski adıyla SSK (4A), 2.4 milyonu Bağ-Kur (4B) ve 1.9 milyonu da Emekli Sandığı (4C) kapsamında bulunuyor.

MAAŞ SİSTEMİ FARKLI

Bu emeklilerimizin maaş sistemleri de tüm kurumlar tek çatı altında toplanmasına rağmen ayrı ayrı uygulanıyor. Memur emeklileri toplu sözleşme görüşmelerinde ortaya çıkan zam oranını ve oluşacak enflasyon farkını alırken diğer emekliler her yıl iki kez 6'şar aylık enflasyon farkını maaşlarında görüyor. Hükümetin son yaptığı seyyanen zam aslında bu sistemlerden oluşan maaş farklılıklarını bir nebze de olsa giderecek.
Çünkü İşçi ve Bağ-Kur emeklilerinin maaşlarına seyyanen zam yapılacak. Bin liranın altında maaşı olanlara 100 lira artış olacak. Yine bin 100 liranın altındakilerin maaşı da bin 100 liraya tamamlanacak.
Seyyanen zamdan yararlanacak emekli sayısının 5 milyonu bulması bekleniyor. Bu zamla birlikte tüm emekliler için temmuz ayında enflasyon farkı da gündemde. Ocak-
Temmuz arasında oluşacak 6 aylık enflasyon işçi ve Bağ-Kur emeklilerine direkt yansırken memur emeklileri alacakları toplu sözleşme zammının üstündeki kısmı alacak.
İlk üç aylık (Ocak-Mart) enflasyonunun yüzde 3.03 çıktığını da hatırlatalım.
Üçüncü artış ise çalışan emekliler için gündeme gelecek. Ticari faaliyetlerine devam eden emeklilerin maaşlarından yapılan Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) kesintisi oranı yüzde 15'ten 10'a düşüyor.
Bu da maaşlarında yüzde 5'lik bir artış anlamına geliyor. Bundan yararlanacak emekli sayısı ise 630 bin civarında olacak.

ENFLASYON FARKI

Temuz ayı sadece emekliler için değil birçok kesim için de ücretlerin artması ya da ödemelerin değişmesi anlamına geliyor. Emeklilerle birlikte memurlar da temmuzda zam ve oluşursa enflasyon farkı alacak. Bu arada asgari ücretle çalışanların da en düşük ücreti brüt bin 274 lira olacak. Buna bağlı olarak işsizlik maaşı artacak. Haliyle doğum ve askerlik borçlanması ödemeleri ile GSS, isteğe bağlı sigorta ve gündelikçi sigorta primleri de artmış olacak.


MAAŞ ALIRSINIZ AMA

Eşimden dul maaşı alıyorum. 1 yıl 3 aydır çalışıyorum. İşten çıkarılma durumum var. Ya da istifa edebilirim. İş bulana kadar hem dul maaşı hem işsizlik maaşı alabilir miyim? Hatice ZENGİN
İstifa ederseniz işsizlik maaşı hakkınız yok. İşten çıkartılırsanız tazminat alırsınız ve işsizlik maaşına da başvurursunuz. İşsizlik maaşı için işten ayrılış şekline ve belli sayıda prim ödenip ödenmediğine bakılıyor.

GİRİŞ TARİHİ ÖNEMLİ

04.10.1982 doğumluyum. İşe giriş tarihim 01.01.2000. 3600 gün yazısı alarak tazminat alabilir miyim? İşsizlik maaşı ödenir mi? Barış KARATAŞ
Bu şekilde tazminat alma hakkı var ama şartları sizin için geçerli değil. 15 yılı ve 3600'ü tamamlamanın yanında 9 Eylül 1999'dan önce işe girmek gerekiyor. Bu şekilde işten ayrılanlar işsizlik maaşı alamıyor.

NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?

1967 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 1986. 1200 sigorta günüm var. 3 çocuğum var (sigortadan sonra doğdu). 3600 günden kaç yaşında emekli olabilirim? Kadriye ER
5075 prim gününüz olsaydı hemen emekli olurdunuz. 3 çocuk borçlanmasıyla priminiz 3360 olur. 3600'ü tamamladığınızda 58 yaşı beklersiniz.

1993 tarihinde sigorta girişim var. 01.09.1969 doğumluyum. 4900 primim var. Kısa dönem askerlik sigortadan sonra. Ne zaman emekli olurum. Esen Aygül
25 yıl 54 yaş ve 5675 gün şartlarınız var. Sigortadan sonraki askerlik yaşı geriye çekmiyor. Çalışıp priminizi tamamlamanız gerekiyor.

Doğum tarihim 18.10.1969. İlk giriş tarihim 15.09.1985 Askerliğimi 1991'de bitirdim. 7517 prim günüm var. Ne zaman emekli olabilirim? Ahmet BOY
25 yıl 49 yaş ve 5300 prim gününe tabisiniz. Priminiz tamam, yılınız da dolmuş. Yaşınızın dolacağı 18.10.2018'de emekli olursunuz.

1974 doğumluyum. SSK başlangıcım ise 01.09.1997. Bu güne kadar ödenmiş 3 bin 874 gün primim var. Ne zaman emekli olurum? Umut TAYMAZ
25 yıl 57 yaş ve 5900 prim şartlarına tabisiniz. Askerliğinizi işe girmeden önce yaptıysanız 3,5 aylık bir borçlanmayla yaşı 56 yapar ve 2030'da emekli olursunuz. Yoksa 2031 olur.

Sorularınızı bekliyoruz

Sorularınızı bizesorun@ sabah.com.tr ve faruk.erdem@ sabah.com.tr adresine gönderebilirsiniz. Ayrıca bize Twitter'dan @farukerdem adresinden ulaşabilirsiniz.

HER CUMARTESİ PAZAR SAAT 14.30'DA A HABER'DE BİZE SORUN PROGRAMI'NDA SORULARINIZI CEVAPLIYORUZ…
Tel: 0212 300 66 66