Piyasalardaki dalgalanmalar Turgut Özal'ın ekonomiyi yeniden yapılandırdığı günlerden bu yana alışık olduğumuz gelişmelerdir.
Daha önce 1930'lardan kalma Türk Parasını Koruma mevzuatına göre, mesela döviz kurlarının dalgalanması yasaktı. Merkez Bankası'ndaki bürokratlar, doların, sterlinin, frangın değerini belirlerdi ama piyasalarda da bu dövizler asla bulunmazdı, bunların karaborsa değerleri fiyatları belirlerdi.
Serbest ekonomi
"Serbest kur- Serbest faiz-Serbest fiyat", Özal'ın bizi tanıştırdığı"Serbest Pazar Ekonomisi"nintemel taşlarıdır. Bu modeli yaşayarak,bir malın pahalı olmasının değilbunun bulunmamasının problemyarattığını öğrendik. Böylece enflasyonyüzde 100'ler civarındayken kredifaizlerinin dondurulmuş yüzde 10'lardolayında bulunmasının, bir ekonomikhastalık olduğunu da anladık.
Devletin narhlı fiyatlarla malları listelemesi de böylece geride kaldı. Milli Korunma Kanunu benzeri mevzuat, anlamsızlaştı.
Ekonomik facia
Serbest Pazar Ekonomisi'ni kızağaçekme girişimlerine Özal'dan sonrabirkaç kez tanık olduk. Döviz kurlarınınçıpa adı altında sabitlenmesi bileyaşandı. Bunların sonuncusu faizleringecelik yüzde 7 binlere yükseldiği vedevalüasyonun TL'yi dibe vurdurduğubir ekonomik facia ile bitti.
AK Parti ve serbest pazar
AK Parti iktidarı Serbest Pazar'ınkurallarına başından beri uydu. Buşekilde makroekonomik dengelerhep korundu ve Türkiye'nin hem althem de üst yapısı Cumhuriyet tarihindegörülmedik ölçüde yenilendi.
Döviz kurları arttı ama hem piyasada hem de Merkez Bankası'nda döviz hiç eksik olmadı. Enflasyon ile faiz hadleri arasındaki dengeler de hep korundu.
Faiz lobisi
Ancak "Faiz lobisi" şeklindeki birkavram da fazlaca telaffuz edilir oldubu dönemde. Oysa faiz lobisi ile bankalarınyüksek faizi körükledikleri iddiasıbir yanılgıdır. Çünkü yüksek faizdenen fazla bankalar zarar görür.
Çünkü en başta bankalar yüksek faizle borçlanır. Ne var ki enflasyonun hâlâ çift rakamlı olduğu ve dış ödemeler dengesinin sürekli açık verdiği bir ortamda faizi zorla düşürmeyi denerseniz, en başta enflasyonu patlatırsınız.
Döviz kurları da çıldırır.
Galiba öğrendik
Neticede Turgut Özal'ın hayatımızasoktuğu bu ekonomik gerçeklerindoğruluklarını zaman zaman yanlışlaryaparak ve sonuçlarını büyük bedellerödeyerek öğrendik.
Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz. Ayrıntılar için lütfen tıklayın.