Fetvalarla tavsiyelerin birbirine karıştığı günlerdeyiz
24.02.2018, Cumartesi
Neyin "Fetva" neyin "Nasihat" olduğunu bilemeyenlerin gündemdeki tartışmalarda nasıl yanıldıklarını Habertürk'teki köşesinde yazmıştı Murat Bardakçı... Mesela "Asansörde bir erkekleyalnız kalan bir kadının durumuhalvet olmak mıdır" ya da "Uykunuzgelmeden yatağagirerseniz yorganve battaniye şehvetuyandırabilir" benzeri söylemler fetva kapsamında mıdır, yoksa bunlar birer tavsiye midir, sorusuna cevap arayanlara Bardakçı "İz'anşart olan bir haslettirama bilgi iledaha da mükemmelleşir" diyerek, yol göstermişti.
İzan ve akıl gereği
Gerçekten izana da, bilgiye de fazlasıylaihtiyaç duyduğumuz günlerde yaşamaktayız.
Hemen her konunun rayından çıkartıldığı tartışmalar sosyal medya aracılığı ile de kitlelerin beynine yerleşmekte. "Cinsel taciz" ya da "Zina" gibi konular tartışılırken, ceza hukukuna gönderme yaparak fetva verenlere sık sık rastlamıyor muyuz? Oysa fetva da, ceza hukuku yasaları da binlerce yılın birikimleri sonunda oluşmuş metinlerdir. Aklına esen ne fetvacı olabilir ne de ceza hukukunun müeyyidelerini kendine göre indirip yükseltebilir.
Nasreddin Hoca'nın tavsiyeleri
Oysa asansörlere ya da battaniyelerehiç gerek duymadan, bizim NasreddinHoca'mıza başvurarak aklın gereğineuygun tavsiyeler alabiliriz... Mesela Hoca'ya"Cenaze alayı yürürken tabutun sağındamı solunda mı durulmalıdır" diyesoranlara Hoca "Tabutun içinde durmayında neresinde durursanız durun"diye tavsiye vermiştir.
Kanuni ve Ebussuud
Fetvaları arayanlar ise Kanuni dönemininünlü Şeyhülislamı Ebussuud Efendi'ninkülliyatına başvurabilirler. Mesela KanuniSultan Süleyman sarayın bahçesindekiarmut ağaçlarına musallat olan karıncalarıöldürmenin dini açıdan yanlış olmadığını birfetvaya dayamak için Ebussuud Efendi'denşu beyitle fetva istemiş:
"Dırahta ger ziyan etse karınca/Zararı var mıdır ânı kırınca"...
Ebussuud Efendi de buna yine bir beyitle cevap vermiş:
"Yarın Hakk'ın divanına varınca/Süleyman'dan hakkın alır karınca"...
Mustafa Cansız'ın tavsiyeleri
1895-1975 arasında yaşayan MustafaCansız'ın akılsızca sorulara verdiği bilgececevaplar ise, tavsiyeler edebiyatımızın seçkinörneklerini içerir. Mesela bir aklı kıt kişiCansız Hoca'ya sormuş: - Hocam, yeryüzünün her tarafınaKuran sayfaları serilse ve büyükabdest ihtiyacın gelse bu ihtiyacı neredegidereceksin?
Cansız Hoca çok sinirlenerek şu cevabı vermiş: - İhtiyaç giderecek yer kalmadığınagöre, senin ağzına etmekten başkaçare yoktur.
Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz. Ayrıntılar için lütfen tıklayın.