Türkiye'de 15 Temmuz darbe girişiminde rol alan generallere ve albaylara sığınma hakkı tanıyan NATO üyesi ülkelerin hangi gerekçe ile böyle davranabildiklerini tahlil etmemiz gerekiyor. Bu durum NATO Antlaşması'nın bir maddesinin yorumlanmasından mı, yoksa Türkiye'nin bu ülkelerle yaptığı "ikilianlaşmalar"dan mı kaynaklanmakta?
Dolaylımüdahale
1960'lı yıllardagündemimizdeEisenhoverDoktrini ve bunaek olarak "DolaylıMüdahale" kavramıvardı. AdınıAmerikan Başkanı Eisenhover'denalan bu doktrine göre, ABD'nin müttefikiolan ülkelerdeki iç kaynaklı krizlerdede Amerika'nın bu ülkelere müdahalehakkı doğuyordu. Bu hakkı düzenlemeküzere de, ABD söz konusu ülkelerle İkiliAnlaşmalar yapıyordu.
İkili anlaşmalar
Bu ikili anlaşmaların neleri düzenlediğive bağımsızlık kavramını ayaklar altınaaldığı ortaya çıkınca, o dönemde emeklisubay ve siyasetçi Haydar Tunçkanat,Türkiye'nin ikili anlaşmalarına neşterattı ve bunları listeledi. Yayınladığı"İkili Anlaşmaların İçyüzü" kitabıile Türkiye'nin 1945'ten sonra imzaladığıikili anlaşmaları tahlil ediyordu. Amadaha sonra ve özellikle bugünlerde, asılönemli olan ikili anlaşmaların hâlâ gizliliğinikoruduğunu öğrendik. Bu arada1945'ten önce imzalanan ikili anlaşmalarında var olduklarını öğreniyorduk.
Ne biçim bir ittifak
Türkiye'de darbe girişimine karışansubaylara sığınma hakkı tanınması biryana, darbeci generallerden 200'ü aşkınınındarbe girişimi sırasında NATO'dagörevli olması, kafa karıştıran bir durumdeğil midir? Bu arada PKK güdümlüHDP'lilere ve doğrudan PKK'lılara NATOüyesi ülkeler tarafından verilen destek de,"İttifak" kavramının içeriğinin sorgulanmasınasebep olmaktadır.
Trajik sorular
Acaba NATO Antlaşması veİkili Anlaşmalar, Amerika'nın ya daİngiltere'nin Türkiye'ye askeri müdahalesineimkân tanımakta mıdır? Örneğinbu ülkelerden biri "Türkiye'deki vatandaşlarımızıncan güvenliği tehlikede"gerekçesi ile topraklarımıza askerimüdahalede bulunabilir mi? Ya daTürkiye'deki devlet kurumlarından bazılarıiçin nihai karar merkezi seçilmiş iktidarmıdır, yoksa bu ülkelerin istihbaratservisleri midir?
İleride bu günün tarihi yazıldığı zaman yaşananları tam olarak öğrendiğimizde hayretten ve endişeden dudaklarımızın uçuklayacağı kesindir.
Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz. Ayrıntılar için lütfen tıklayın.