'Ölüm' işçileri

Bangladeş 'parlayan sektör'ü de 'öldüren' gemi sökümü. Dünyayı dolaşan yük gemilerinin ömrü yaklaşık olarak 20-25 yıl. Belli bir ömrü aşan gemilerde tamir ve bakım masrafları artarak, o geminin işletilmesini ekonomik bakımdan verimsiz kılıyor. Bu nedenle yaşlı gemiler hurdaya çıkarılarak bir tür geri dönüşüm sürecine sokuluyor. Fakat hurda gemilerin sökülüp parçalara ayrılması, geminin inşasından daha zor. Sac levhaların çekiçle vurularak, halatlarla çekilerek tek tek gövdeden ayrılması gerekiyor. Bunun standartlaştırılıp seri hale getirilmesi hemen hemen imkansız bir süreç. Gemilerde yalıtım maddesi olarak kullanılan asbest ise, kanserojen olması nedeniyle gemi sökümünün en tehlikeli yönünü oluşturuyor. Geçen yüzyılın sonuna dek, gemi sökümü İngiltere ve ABD gibi endüstrileşmiş ülkelerin limanlarında yapılmaktayken bu iş artık Pakistan, Bangladeş, Hindistan, Çin gibi ücretlerin düşük olduğu, çalışma güvenliği ve çevre koruma önlemlerinin alınmadığı ülkelere kaydırılmış durumda. Gemilerinin geri dönüşümünü yıllarca kendi ülkesinde yapmış olan Amerikan donanması, artık hurdalarını Hintli ya da Bangladeşli gemi söküm patronlara satıyor. Bangladeş'te her yıl ortalama olarak 80 büyük okyanus gemisi ve petrol tankerinin sökümü yapılıyor. Bu iş için 22 gemi söküm tersanesinde yaklaşık 30 bin işçi çalışıyor. Fakat sadece birkaç işçinin iş ayakkabısı var ve neredeyse hiç birinin bareti yok. 35 yıldır petrol tankerleri de dahil dünyanın en büyük gemileri burada Bangladeş'de sökülüyor. Geminin omurgasından elde edilen metal yeniden işlenerek çelik hammaddesi haline getiriliyor. Kapı kollarından klozetlere kadar gemide bulunan tüm parçalar sökülerek hurdacılara satılıyor. Hatta tankerlerin dibinde kalan petrol bile süzülerek satılıyor. İtalyan foto muhabiri Luca Catalano Gonzaga, 2014'te Endonezya'ya giderek Doğu Java'daki Kawah Ijen yanardağının kendi ifadesiyle 'rahminde' on gün geçirdi. Burada ağır koşullar altında çalışan madenciler kraterin derinliklerinden kükürt çıkarıyor ve bu süreçte kendi bedenlerini yaralıyor. 'Şeytan altını' adını verdikleri kükürt arayışı içindeki 300 madenci, her gün 3,5 kilometre yol kat ederek dağa tırmanıyor, sonra da kükürt kristallerinin oluştuğu yanardağın içine doğru 800 metre iniyor. Çoğu hiçbir korunma olmadan karanlıkta ve boğucu sıcakta çalışıyor, ciğerlerini yakan ve gözlerinden sel gibi gözyaşı akmasına neden olan kükürtlü gaz soluyor. 'Şeytan altını' adını verdikleri kükürt arayışı içindeki 300 madenci, her gün 3,5 kilometre yol kat ederek dağa tırmanıyor, sonra da kükürt kristallerinin oluştuğu yanardağın içine doğru 800 metre iniyor. Çoğu hiçbir korunma olmadan karanlıkta ve boğucu sıcakta çalışıyor, ciğerlerini yakan ve gözlerinden sel gibi gözyaşı akmasına neden olan kükürtlü gaz soluyor. Poniman (35) metal bir çubukla katılaşmış kükürdü parçalıyor. Ahmad (44) 25 yıldır kükürt madeninde çalışıyor. Kükürt, kibrit, lastik, böcek ilacı, gübre, kozmetik, pil, şeker ve film gibi çok çeşitli üründe kullanılıyor. Alpan (27) on yıldır kükürt madeninde çalışıyor. Madencilerin ancak birkaçında gaz maskesi var. Diğerleri gözlerini, boğazlarını ve ciğerlerini yakan, dişlerini eriten gazdan korunmak için faydasız bir çabayla ağızlarını ıslak eşarpla ya da bezle kapatıyor. Yaralı sırt, deforme olmuş belkemiği ve yamuk bacaklar madenciler arasında yaygın. Madencilerin çoğu, kükürdü yanardağın kraterinden merkez kampa taşıdıkları fiziksel açıdan yorucu çaba sırasında dinlenmeye ve yeniden güç kazanmaya pek zaman ayırmıyor. Mat Buand (36) karısı Satini, çocukları Anip ve Aska ile... Buang haftada dört gün, günde iki kez kükürt taşıdığı madende dört yıldır çalışıyor. Mat Buand (36) karısı Satini, çocukları Anip ve Aska ile... Buang haftada dört gün, günde iki kez kükürt taşıdığı madende dört yıldır çalışıyor. Sahron (25) çalışmaya ara vermiş, iş arkadaşlarından birine taş atarak eğleniyor. Endonezya'nın Java adasındaki Kawah Ijen volkanik krater gölünde işçiler canları pahasına çalışıyor. Her gün yaklaşık 200 madenci, volkanik gölün hemen yanında günde 7'yle 10 dolar arasında para kazanabilmek için 'cehennem işçiliği' yapıyor. Hayatlarını buradaki kükürtü taşıyarak kazanan yerel işçilerse tüm bu gazları solumak zorunda kalıyorlar.

A HABER GALERİ

'Ölüm' işçileri