MELİH ALTINOK

7 Haziran milletvekili aday listeleri ışığında partilerin aday profiline ve ana hedeflerine bir bakalım.
Tüm bölgelerden oy alan tek parti niteliğini korumaya çalışan Ak Parti, kalelerini tahkim ederken, İzmir gibi CHP'nin güçlü olduğu illere yüklenmiş. Adaylar arasında, Türk, Kürt, dindar, Gayri Müslim, sol, liberal çevrelere kadar geniş bir yelpazeden isimler var.
Seçilmesi halinde yıllar sonra parlamentoya girecek ilk Ermeni vekil olacak Markar Esayan ve insan hakları- anayasa alanındaki çalışmalarıyla tanınan hukukçu Mehmet Uçum bunlardan sadece ikisi.
Bakanlar ve partinin ağır topları illerin ilk sıralarında. Yalçın Akdoğan, Süleyman Soylu Naci Avcı, Efkan Ala, Mehmet Şimşek, Mahir Ünal, Aziz Babuşçu, Numan Kurtulmuş bu isimlerden.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Başbakan Ahmet Davutoğlu'na danışmanlık yapan önemli isimler de var. Bu adayların başında Erdoğan'ın en yakın çalışma arkadaşlarından Mücahit Ören dikkat çekiyor. İş adamı ve ekonomi alanındaki çalışmalarıyla tanınan Berat Albayrak da adaylar arasında.
Ak Parti CHP'nin kalesi İzmir'deki iddiasında da elini yükseltti. Veysel Eroğlu, Ozan Ceyhun ve Savcı Sayan dikkat çekici isimler. Bölgede HDP ile kıran kırana bir yarış yürüten Ak Parti'nin bir önceki döneme göre adayların belirlenmesinde tabanın eğilimine daha fazla ağırlık verdiği görülüyor. Cevdet Yılmaz ve bölgedeki nüfuzunun yanı sıra sınırın öte yakasında da önemli bir etkinliğe sahip Olan Haşim Haşimi sürprizi de nemli. Abdurrahman Kurt, sevilen akademisyenlerden Fazıl Hüsnü Erdem de ilden aday.

Altı okun ikisi Aleviler ve radikal sol
İktidar olma iddiasından ziyade "oyları HDP'ye kayar mı" sorusunun muhatabı olan ana muhalefet partisi CHP, tedbirini almış görünüyor. Parti bugüne değin "ehven-i şer" diyerek partisine yönelen radikal sol kesimlerin ve Alevlerin oylarını tutmak için listelerde azami özen göstermiş. Örneğin, DHPK-C'ye yakınlığı ile bilinen ve geçtiğimiz aylarda Esad posteri önünde konser yapan Grup Yorum solisti Hilmi Yarayıcı partinin Hatay adayı. Merkez medyanın önemli isimlerinden Enis Berberoğlu gibi gazeteciler de listelerde. Ancak ciddi bir yekûn oluşturmayan bu oyların partinin total başarısını etkileme şansı bulunmuyor. Partinin eski ünlüleri artık yok. Fuat Avni ile direk mesajlarıyla gündeme gelen Umut Oran, Hüseyin Aygün, Hurşit Güneş, Rıza Türmen, Güldal Mumcu, Kamer Genç listelerde yok. Deniz Baykal ve Mustafa Sarıgül de listelerde umduklarını bulamadılar.

MHP'de hedef Selçuklu Hilal'i
MHP listelerinden iki ana hedef okunuyor. Birincisi cumhurbaşkanlığı seçimlerinin çatı adayı Ekmeleddin İhsanoğlu ve Eski Merkez Bankası Başkanı Durmuş yılmaz gibi isimlerle metropolleri güçlendirmek. Zira parti geçen seçimlerdeki ittifaklarda CHP'yi destekleyerek erimişti. Partinin ikinci hedefi ise bir zaman çok güçlüyken tabanın neredeyse tabanı Ak Parti'ye kaptırdığı "Selçuklu Hilali" denen İç Anadolu'daki etkinliğine yeniden kazanmak. Meral Akşener ve Tuğrul Türkeş yerlerini korurken Oktay Vural ve Özcan yeniçeri gibi medyatik isimler de listede.

Batıda Türk solu, doğuda gelenek
HDP'nin listelerden okunan stratejisi net. Parti, batı illerinde radikal sol ve Alevi çevrelerinden aday gösterip doğal tabanı dışına açılmayı amaçlıyor. Buna karşın doğu illerinde de gelenekten adayların prestijinden yaralanmayı hedefliyor.
Leyla Zana Ağrı'dan, Öcalan'ın yeğeni Dilek Öcalan Urfa'dan aday. Aydın Çubukçu ve Mahmut Memduh Uyan gibi eski radikal solcular da batıdan. İki dönem sınırının işlemediği Eş Başkanlardan Figen Yüksekdağ Van'dan, Selahattin Demirtaş da İstanbul'dan aday oldu. Parti alt sıralardan da olsa Eskişehir ve Ankara'da Kaos-GL aktivistlerini listesine aldı.
Partiye önemli katkıları olan Hatip Dicle listede yok. Ancak Eski SHP'li Celal Doğan ve Ak Partili Dengir Mir Mehmet Fırat aday. Listeye son anda giren İslamcı Altan Tan Diyarbakır'dan, İstanbul'daki belediye seçimlerinde umduğunu bulamayan Sırrı Süreyya Önder de Ankara'dan aday. Uludere'de yakınlarını kaybeden Ferhat Encü'den Şırnak'ın adayları arasında dikkat çekiyor.
Hedefi barajı aşmak olan HDP'nin işi zor. Zira artık güçlü olduğu bölgeden alacak bir oyu daha yok. Buna karşın metropollerde oyunu ikiye hatta üçe katlaması gerek.