Ülkelerin coğrafyaları onlara imkânlar sunarken, aynı zamanda zorluklar da getirir... Her ülkenin yönetimi kendi coğrafyasının fazla bilincinde olmasa bile bu coğrafyanın gerektirdiği politikaları içgüdüsel olarak izler. Jeopolitik gerçekleri yok saymak pek mümkün değildir. Bunları bir dönemde yok saysanız bile, belirli süreler geçtikten sonra bütün ağırlıkları ile önünüze çıkarlar.
Ortadoğu sankiyoktu
Örneğin TekParti CHP'ninCumhuriyet'in kurucusuolarak iktidardaolduğu yıllarda,Ortadoğu'yabir "Bataklık" olarakbakılmış ve "Ne Şam'ın şekeri neArap'ın yüzü" denilerek, Osmanlı geçmişiadeta yok sayılmıştır. Böyle davranılarakAnadolu'nun Avrupa coğrafyasının uzantısıolacağı zannedilmişti. Aradan geçen yıllarsonunda ise Ortadoğu ülkeleri hapşırdıklarızaman Türkiye'nin en azından nezle vebazen de verem olacağını yaşayarak gördük. Irak ve Suriye'deki kaosun Türkiye'ye bazen terör bazen de müttefik ABD ile ilişkilerdeki kriz olarak yansıdığına tanık olduk.
Erdoğan'ın tanımlaması
Geçen yıllardaki bir konuşmasındaCumhurbaşkanı Erdoğan pek doğru olarakTürkiye'yi "Batı'nın en doğusundaki veDoğu'nun en batısındaki ülke" olaraknitelemişti. Bu jeopolitiğin gereği ise, Batı'yıda Doğu'yu da aynı anda hesaba almakzorunluluğunu getirir. 2'nci Dünya Savaşıbaşlarken İngiltere ve Fransa ile antlaşmalaryapmak ve sonra Hitler Almanyası ile kankaolmaya çalışmak, 1945'te Sovyet tehdidinigetirmemiş midir?
İsrail gerçeği
Bir de siyasi coğrafyaların nitelik değiştirmesiolayı vardır jeopolitik değerlendirmeleryapılırken... Örneğin bugününOrtadoğu'sunda eskiden var olmayan bir"İsrail gerçeği" bulunuyor. Bugün KuzeyIrak'taki bağımsızlık arayışları ele alındığında,İsrail'in ve dolayısıyla ABD'nin bu olaydakiağırlıkları yok sayılabilir mi? Ya dabugünün Ortadoğu dengeleri hesaplanırkennükleer silah sahibi İsrail'in hesaba alınmamasımümkün müdür?
Irak ve sonrası
Demokrat Parti iktidarında Ortadoğugerçeğinin farkına Irak'taki monarşi ile dostlukkurularak varılmıştı. Ama General Kasımdarbesi ile Kral öldürülünce ipler koptu. Aradan üç yıl geçince Türkiye'de de 27 Mayıs darbesi geldi ve Menderes ile bakanları idam edilince bir Ortadoğu ülkesi olduğumuzu yeniden anladık.
Ders almak
Bütün bu anlattıklarımızın sonunda,"Hiçbir ülke kendi coğrafyasının gerçeklerinifazla zorlamamalıdır" diyebiliriz. Bunu Almanya "Hayat alanı" arayarak zorladı ve yenildi. ABD Vietnam'ın ve Irak'ın coğrafyalarını değiştirebileceğini zannederek yenildi. Değişimi yok sayan Sovyetler Birliği, Demir Perde'yi ayakta tutamadı. Kısacası kimse kendi jeopolitiğini fazla zorlamamalıdır.
Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz. Ayrıntılar için lütfen tıklayın.