FARUK ERDEM

Türkiye'de işçi ile işveren arasındaki önemli uyuşmazlıklardan birisinide çalışma şartlarında yapılan değişiklikler oluşturuyor. Mevzuatımıza ilk kez 4857 sayılı İş Kanunu ile 'çalışma şartlarında esaslı değişiklik' kavramı da girmiş oldu. Böylece işçisini ihbar tazminatı vermeden çıkartmak isteyen kötü niyetli işverenlerin de önüne geçildi.
'Esaslı değişiklik' kavramı yasada tam olarak tanımlanmasa da uygulamalar ve Yargıtay kararları aslında sınırları da belirliyor.
Burada bakılan ise değişikliğin işçinin aleyhine ve durumunun ağırlaştırılmış olması. Aleyhte değişikliğin işçinin ücret ve benzeri haklarında, mesleğinde, statüsünde gerçekleşmesi gerekiyor.

YEMEK HİZMETİ KESİLİRSE…
Maaşta sözleşmeye aykırı indirim, iş tanımında olmayan bir işin yaptırılması, sözleşmede belirlenen statünün dışına çıkılması bu kavramı kapsıyor. Yine işçinin uzak bir şubede çalışmaya zorlanması da esaslı değişiklik kavramı içerisinde değerlendiriliyor. Dinlenme sürelerinin azaltılması, yemek hizmetinin kaldırılması gibi konular da değişiklik kavramı içinde yer alıp işçiye tazminat hakkı veriyor. Yukarıda özetlediğimiz durumlar ortaya çıktığında çalışanlar İş Kanunu'nun 22. maddesindeki haklarını kullanabiliyor.
Bu madde de özetle;
"İşveren, çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından 6 işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz.
İşçi değişiklik önerisini bu süre içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını yazılı olarak açıklamak ve bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir. İşçi bu durumda 17 ila 21'inci madde hükümlerine göre dava açabilir. Taraflar aralarında anlaşarak çalışma koşullarını her zaman değiştirebilir" deniliyor.

8 BRÜT MAAŞ TAZMİNAT HAKKI
Değişikliği kabul etmediği için çıkartılan işçi ise 21. madde ile işe dönüş hakkını kullanabiliyor. 1 ay içinde işe başlatılmaz ise 8 brüt maaşı bulan tazminat alabiliyor. Yine 17. madde ile bildirim sürelerine uyulmaması dolayısıyla tazminat alabiliyor.

NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
05.10.2007'de ilk işe girişim ve toplam 329 iş günüm var. 28.09.2009'de devlet memuru oldum. Kaç yaşında emekli olurum? İsmail ERDOĞAN
Emekliliğiniz 4C olarak hesaplanacak. 25 yıl sigortalılık süresini tamamlayıp 60 yaşında emekli olabilirsiniz.

03.04.1990'da Bağ-Kur'a ödemeye başladım. 26 yıl 9 ay 18 gün hizmetim var. Bağ-Kur'dan önce askerlik yaptım. 8 Şubat 1968 doğumluyum. Emre HATEMOĞLU
25 yıl 9 bin gün ve 52 yaş şartlarına tabisiniz. Askerliği 6 ay borçlanırsanız yaş şartını 51'e çekersiniz. 9 bin gününüz dolduğu için 8 Şubat 2019'da emekli olursunuz.

18.10.1970 doğumluyum. 01.10.1990'da çalışmaya başladım. 5.930 günüm var. Şeyma ATİK
20 yıl 47 yaş ve 5.450 prim günü şartlarınız var. 18.10.2017'de emekli olursunuz.