FARUK ERDEM

Primi eksik olduğu için emekli olamayanlar çalışmıyorsa primlerinin parasını geri alabilir. Bu kişilere SGK toplu ödeme yapıyor. Memurlar ise kesenek iadesi alıyor

Yaş ve yıl şartını doldurmuş olmasına rağmen primi eksik olduğu için emekli olamayanlara borçlanma imkânı getirecek çalışma başlatılmıştı. Bu çalışma henüz bitirilmedi. Ancak bu durumda olanlar için başka bir imkân daha var. O da birikmiş primlerini toptan geri alabilmek. Hem SSK ve Bağ-Kur'lular hem de memurlar belli şartlarda bu imkândan yararlanabiliyor.

ÇALIŞMAMAK GEREKİYOR
Yasa SSK ve Bağ-Kur'lular için toplu para alabilmenin şartlarını şöyle sıralıyor:
Sigortalı olarak çalışmıyor ya da kendi işini yürütüyor olmamak.
Emeklilik için gerekli olan üç şarttan yıl ve yaşı tamamlamış olmak.
Burada 9 Eylül 1999 tarihi öncesi sigortalı olanlar için prim şartı en az 3.600 oluyor. Zaten bu prime ulaşan bir kişi kısmi yaştan emekli olabiliyor. Bunun altında prim varsa ve yaş şartı da tamamlanmışsa toplu para alınabiliyor. Tüm şartlar tamamlanmışsa 'Emekli olmak istemiyorum paramı toplu alacağım' deme durumu ise yok. Bu durumda emeklilik gerçekleşiyor. Toplu para talebi vefat eden kişilerin kanuni mirasçıları tarafından da yapılabiliyor. Burada da ölüm aylığı bağlanmaması esas alınıyor. Yaş şartının tamamlanması işe giriş tarihine göre değişiyor. 09.09.1999 gününden sonra ve 01.05.2008 öncesi sigortalı olanlar için yaş şartı kadınlarda 58, erkeklerde ise 60. 2008 sonrası sigortalı olanlar için ise yaş şartı 65 olarak belirleniyor. Parayı talep etmek için Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) dilekçe ile başvurmak gerekiyor. Ne kadar ödeneceği ise o zaman yatırılan paranın her yıl katsayısının güncellenmesiyle belirleniyor.

HANGİ PRİMLER ÖDENİYOR
Eski SSK'lılar (4A) için 2008'den önce kendi adına ödenen hem işçi hem de işveren primi, 2008'den sonra ise sadece işçi primleri geri ödeniyor. Bağ-Kur'lular (4B) için tarih ayrımı yapmadan ödedikleri tüm primler geri veriliyor. Bu primler sadece malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları için olanlardan oluşuyor. Sağlık için ödenen primler ve yapılan doğum, askerlik gibi borçlanmalar geri iade edilmiyor.

İHYA İMKÂNI VAR
Toplu para alanlarda emeklilik için her şey bitmiş olmuyor. Paranızı aldıktan sonra çalışırsanız prim günlerinizi güncelleme katsayısıyla belirlenen miktardan ödeyerek canlandırabilirsiniz. Bunu da yeni çalışmalarınıza ekleyerek emekli olursunuz.

NE ZAMAN EMEKLİ OLURUM?
Babamın doğum tarihi 01.04.1965. İlk sigorta olduğu tarih 1983. Daha sonra Bağ-Kur primi de ödedi. Toplam prim günü 2.145. Mine ALEV
Son 7 yılda 3.5 yıl hangi kurumdan ödeme yapıldıysa o kurumdan emekli olunuyor. Eğer Bağ-Kur'dan devam ederse 25 yıl (9 bin gün) prim ödemesi gerekiyor. Emeklilik yaşı ise 48 olacak. 3.5 yıl SSK (4A) öderse o zaman en fazla 5.225 günle emekli olabilir. Yaş şartı tamam.
10.10.1973 doğumluyum. 1997'de sigortalı oldum. Nasıl emekli olabilirim? Akın KARAKAYA
İşe giriş tarihiniz 23 Mayıs'tan önce ise 56 yaş 5.825 gün, sonra ise 57 yaş 5.900 günle emekli olursunuz. 3.600 günle emeklilik için ise 60 yaşını beklemeniz ve gün sayısına ulaşmanız lazım.
19.02.1984 doğumluyum. İlk işe giriş ve sigorta başlama tarihim 16.09.2003. 3.954 günüm var. M. ÖZBAT
İşe giriş tarihinize göre 7 bin gün priminizin olması gerekiyor. Emeklilik yaşınız ise 60 olacak. Emekli olacağınız tarih 10.02.2044.

Sorularınızı bekliyoruz
Sorularınızı bizesorun@ sabah.com.tr ve faruk.erdem@ sabah.com.tr adresine gönderebilirsiniz. Ayrıca bize Twitter'dan @farukerdem adresinden ulaşabilirsiniz.