"Terörle mücadelede internet firmaları hükümetlerle işbirliği yapmalı"

Fransa'da İçişleri Bakanlığı'nın iç güvenliği artırma amacıyla ilk kez internet sitelerine kapatma cezası vermesi ve internet denetimini sıkılaştırmaya başlaması, hükümetlerin internet üzerinden yapılan terör propagandasına karşı şu ana kadar yetersiz olduğu eleştirilerini yeniden gündeme getirdi.

Fransız hükümetinin son dönemde attığı adımlar ile ilgili AA muhabirine konuşan uzmanlardan, Fransız Uluslararası İlişkiler Enstitüsü (IFRI) Güvenlik Çalışmaları Merkezi Araştırma Görevlisi (IFRI) Prof. Dr. Marc Hecker, hükümetin güvenlik yasa tasarısını gerekli bulduğunu belirterek, "Daha önce emsali olmayan sayıda gencin Ortadoğu'da çatışmalara katılmasıyla karşı karşıya kalan Fransız istihbaratının yeterince önlem aracı yoktu" dedi.

Hecker, internetin terörün birçok kesime yayılması için önemli bir mecra olduğunu hatta bu sayede Fransa'da radikalleşme faaliyetlerinin, sosyal medya aracılığıyla hiçbir Müslümanın yaşamadığı ve cami olmayan noktalara kadar sıçradığını ileri sürdü.

Fransız hükümetinin internet kontrolünü sıkılaştırmakta yalnız olmadığını belirten Hecker, ABD'de Cumhuriyetçi senatörlerin daha sert yasa tekliflerinde bulunduğunu hatırlattı.

Hecker, "Büyük internet firmaları hükümetlerle işbirliği yapmalı. İşbirliğine gidilmezse bir sonraki aşama onları yasalarla zorlamak olacaktır", ifadelerini kullandı.

- "Fransa hükümeti kamu emniyetini sağlamak istiyor"

Fransa Ulusal Meclisi Dijital Çağda Hukuk ve Özgürlüklerle İlgili Meclis Komisyonu Eşbaşkanı Christiane Féral-Schuhl ise hükümetin yeni internet düzenlemeleriyle kamu emniyeti sağlama rolünü daha çok vurguladığını belirtti.

Yeni yasayla ilgili yargı kontrolü eksikliği ve kanunun alanının genişlemesinden duyulan kaygılar ile ilgili olarak Féral-Schuhl, hukukun anayasal bir hak olan ifade özgürlüğünü koruduğunu söyledi.

İfade özgürlüğünün, evrensel insan hakları bildirgesinin 11'inci maddesiyle korunduğunu ve sınırlarının da yine aynı madde tarafından çizildiğini hatırlatan Féral-Schuhl, "teröre övgünün" ceza kanunu kapsamında ele alınmasını yanlış bulduğunu ifade etti. Meclis Komisyonu Eşbaşkanı, "Hükümetin şu anda hedeflediği noktaya, var olan yasalar çerçevesinde kalarak da ulaşabilirdik" ifadesini sözlerine ekledi.

Féral-Schuhl'un eşbaşkanı olduğu Meclis Komisyonu ise, yayınladığı tavsiye raporunda, "İnternet suçlarının ifade özgürlüğü yerine ceza hukuku kapsamında incelenmesi, dijital çağda özgürlüklerin sorgulanması anlamına gelmektedir", yorumunda bulundu.

- Yeni istihbarat yasasıyla internet verileri analiz edilecek

Fransa'da Başbakan Manuel Valls'in açıkladığı yeni istihbarat yasa tasarısı, terör tehdidinin engellenmesi için internet güvenliğinin artırılmasını öngörüyor. Bu kapsamda 2015 yılında 2 bin 680 kişinin istihdamı sağlanacak.

Tasarıya göre istihbarat servisinin daha verimli çalışması için teknolojik imkanlar güçlendirilecek. Bu kapsamda internet ve telefon ağlarının analiziyle tespit edilen terör şüphelilerini izlemek için gelişmiş coğrafik konumlandırma sistemleri kullanılacak.

Tasarı ayrıca devlet bünyesinde Ulusal İstihbarat Kontrol Komisyonu (CNTCTR) adlı yeni bir idari mekanizmanın kurulmasını da öngörüyor. Komisyonda 4 hukukçu, 4 milletvekili ve 1 telekomünikasyon uzmanı yer alacak. Komisyon üyeleri internet ve telefon denetimini öngören tedbirlerin yasalara uygunluğunu denetleyecek.

Valls, muhalefet partilerinin istihbarat yasa tasarısının kişisel özgürlüklere yönelik tehdit oluşturacağına ilişkin eleştiriler sonrası dün düzenlediği basın toplantısında, "Kitlesel bir gözetleme söz konusu olmayacak. İnternet ortamında kesinlikle hukuksuz bir uygulama yapılmayacak" ifadesini kullanmıştı.

Fransa'da ocak ayında düzenlenen terör saldırıları sonrası güvenlik tedbirleri artırılmıştı. "Vigipirate" adlı güvenlik planı kapsamında polis, terör riskinin yüksek olduğu yerlerde kişileri daha sık takip edip rutin kontroller yapmaya başlamıştı.

İçişleri Bakanlığı da terörle mücadeleye ilişkin hazırladığı kararname sonrası ilk kez internet sitelerine idari kapatma cezası uygulamıştı. Bakanlık, terörizmi teşvik eden içerikleri gerekçe göstererek 5 internet sitesine erişimi engellemişti. İçişleri Bakanı Bernard Cazeneuve'ün hazırladığı kararnamede terör eylemlerini teşvik eden internet siteleriyle ilgili, erişimin engellenmesi ve arama motorlarının listelerinden çıkarılması gibi tedbirler yer alıyordu.