Bakan Çavuşoğlu'ndan ilk açıklama

Bakan Çavuşoğlu, Rus mevkidaşı Sergey Lavrov ile yaptığı görüşmenin ardından basın mensuplarının sorularını cevapladı.

Çavuşoğlu, görüşmenin iki ülkeye yakışır bir olgunlukta geçtiğini belirterek, ilişkileri rayına sokabilmek için görüşmelerin devam etmesi gerektiğini söyledi.

Her iki tarafın da gerilimi tırmandırmayı istemediğini, farklılıkları gidererek ilişkileri düzeltme arzusunda olduğunu belirterek, "Eminim duygusallık geçtikten sonra aklıselim kazanır ve ilişkilerimizi eski günlerine götürürüz" ifadesini kullandı.

ÇAVUŞOĞLU: RUSYA SUÇLAMALARDAN VAZGEÇMELİ

Rusya'nın mesnetsiz suçlamalarından vazgeçmesi ve sıcağı sıcağına alınmış kararları gözden geçirmesi temennisinde bulunan Çavuşoğlu, "Şu anda Rusya'ya karşı aldığımız ya da öngördüğümüz bir karar yok. Sabırla ilişkilerin düzelmesini bekliyoruz ama ömür boyu da böyle gitmeyeceğini bilmemiz lazım" şeklinde konuştu.

İki bakan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) 22. Bakanlar Konseyi toplantısı için geldikleri Belgrad'da bir araya gelmişlerdi. Görüşme, Türkiye'nin hava sahasını ihlal eden Rus uçağının düşürülmesinin ardından taraflar arasında ilk üst düzey temas niteliğindeydi.

Rus uçağının düşürülmesinin ardında mevkidaşı Lavrov'la görüşmek istediğini ancak teknik sebeplerle bunun mümkün olmadığını ancak ertesi gün, 25 Kasım'da bir saati aşan bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiklerini belirten Çavuşoğlu, o görüşmede Belgrad'da AGİT Toplantı'sı sırasında görüşme konusunda prensip anlaşmasına vardıklarını aktardı.

Görüşmede iki tarafın da düşüncelerini dile getirdiğini aktaran Çavuşoğlu, "Elbette olayın sıcaklığı halen devam ediyor. Her iki tarafı da üzen bu olaydan dolayı üzüntümüzü daha önce sayın Cumhurbaşkanımız, sayın Başbakanımız da dile getirmişti, tekrar dile getirdik. Teslim ettiğimiz pilot için de başsağlığı diledik" diye konuştu.

Tarafların farklı düşüncelerde ve pozisyonlarda olmasının son derece doğal olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, şöyle devam etti:

"Ama tüm bunları samimi bir şekilde birbirimize aktardık. Açıklıkla konuştuk. Bugüne kadar ortaya atılan iddialar var. Bu konulardaki karşılıklı cevaplarımız da vermiş olduk. Netice itibariyle bugünkü toplantı bence diyalog kanallarının açık olması, farklı düşünsek de aramızdaki diyaloğun devam etmesi bakımından önemli bir toplantı oldu ve bundan sonra da bu diplomatik kanalların ve görüşmelerin devam etmesini şahsen ben arzu ederim. Şu anda istemediğimiz bir noktadayız. İlişkileri tekrar rayına sokabilmek için görüşmelerin devam etmesi lazım. Biz bundan yanayız."

Bakan Çavuşoğlu, iki ülke ilişkilerinin ve iletişim kanallarının hali hazırdaki durumuyla ilgili bir soru üzerine "Kanallar kapanmadı. Söylediğim gibi telefonda görüştük. Burada da görüşme konusunda prensip anlaşmasına varmıştık ve bugün de o görüşmeyi gerçekleştirdik. Askeri anlamda da bilgi oldu biliyorsunuz. Her ne kadar olaydan sonra askeri işbirliği konusunda istediğimiz noktada olmasak bile en azından askeri ataşeyi çağırdık, bilgiler verdik. Yine Bakanlığımızla Rus Büyükelçiliği arasında bilgi alışverişi oldu, mesajlar iletildi ve bugün Lavrov'la da görüştük. Tamamen bağların koptuğunu söyleyemeyiz" cevabını verdi.

Daha ilk görüşmede tüm sorunların aşıldığını, hiç bir problemin kalmadığını söylemenin gerçekçi bir yaklaşım olmayacağını dile getiren Çavuşoğlu, olayın sıcaklığının devam ettiğini ancak karşılıklı görüşmelerin önemli olduğunu vurguladı. Çavuşoğlu, "İki taraf da tırmandırmayı istemiyor. İlişkileri tekrar düzeltmek istiyor ama farklı düşüncelerimiz, pozisyonlarımız var. Bu farklılıkları da giderme arzusundayız Türkiye olarak. Eminim duygusallık geçtikten sonra aklı selim kazanır ve ilişkilerimizi tekrar o eski günlerine götürürüz. Bizim arzumuz temennimiz bu" ifadelerini kullandı.

Rusya'nın gerilimi tırmandırmaya devam etmesi durumunda Türkiye'nin ne tür tedbirler alacağının sorulması üzerine Çavuşoğlu şu cevabı verdi:

"Biz NATO'nun aldığı kararlara ve Batı'nın aldığı yaptırım kararlarına katılmayan tek NATO üyesiyiz. Bunu da zaten söyledik. Bugüne kadar Rusya'nın bize karşı aldığı kararlara da karşılık vermedik. Tabii ki vatandaşlarımıza yönelik bazı olumsuz eylemler ya da adımlar oldu. Bunları da söylüyoruz fakat sonsuza kadar böyle gitmez. Temennimiz Rusya'nın her şeyden önce mesnetsiz iddialardan ve suçlamalardan vazgeçmesi ve sıcağı sıcağına aldığı bu kararları da gözden geçirmesidir. Tabii ki Rusya bunları sürdürürse, 'biz de her ne kadar hiç adım atmadıysak, karar almadıysak da' sürekli böyle gidemez. Bu mesajı da böyle vermeye çalışıyoruz ama şu anda Rusya'ya karşı aldığımız bir karar yok. Öngördüğümüz bir karar da yok. Sabırla ilişkilerin düzelmesini bekliyoruz ama ömür boyu da böyle gitmeyeceğini bilmemiz lazım. Bizim söylemeye çalıştığımız bu."

- İlk yüksek düzeyli temastı

İki bakan, öğleden sonra AGİT Bakanlar Konseyi toplantısının yapıldığı Kombank Arena'da bir araya gelmiş ve yaklaşık 40 dakika görüşmüştü. Görüşme, Rus uçağının düşürülmesi sonrasında iki ülke arasındaki ilk yüksek düzeyli temas olma özelliği taşıyordu.

Uçağın düşürülmesinin ardından Rusya, "Türkiye'ye DAEŞ ile petrol ticareti yapıyor" suçlamasında bulunmuş, Kremlin yönetiminin kontrolündeki medya organlarında yaygın biçimde yer verilen iddialar, uluslararası kamuoyunda inandırıcı bulunmamıştı.

Rus yapımı kimliği belirsiz bir savaş uçağı, 24 Kasım'da Suriye hava sahasından Türkiye tarafına geçmiş, 10 kez uyarılmasına rağmen ihlali sürdürmesi nedeniyle Türk F16'ları tarafından vurulmuştu.

AA