CANLI YAYIN
A HABER GALERİ
10 soruda Trump, FETÖ ve PYD
Gözler ABD'nin yeni başkanı Donald Trump'ta. Rusya, İran, İsrail, AB ve daha bir çok ülke Trump'ın neler yapacağını merak ediyor. Çünkü Trump kendisinden önceki başkan Obama'nın yaptıklarının dışında vaatlerde bulundu. Bu anlamda Türkiye'nin de Trump'tan beklentileri var zira Trump seçim süreci ve sonrasında Türkiye-ABD ilişkileri için hayati olan konularda Obama'nın aksine olumlu mesajlar verdi. Peki Donald Trump, Türkiye için neler vaat etti, neler yapabilir, Taha Dağlı bu soruları yanıtladı.
TRUMP'IN MASASINDAKİ TÜRKİYE BAŞLIKLARI NELER?
Trump'ın önünde Türkiye ile ilişkiler konusunda iki önemli başlık var, bunlardan biri FETÖ diğeri de PYD. Obama ikisinde de Türkiye karşıtı politika izledi. Trump ise aksi mesajlar verdi. Şimdi Trump'ın bu iki meseleyi çözüme kavuşturup, Türkiye ile ilişkileri yeniden dizayn etmesi bekleniyor.
OBAMA FETÖ'YÜ NEDEN İADE ETMEDİ?
15 Temmuz'daki kanlı darbe girişiminden 4 gün sonra Türkiye, FETÖ elebaşının iadesi için ABD'ye başvuru yaptı. Obama yönetimi delil istedi, 85 koli dolusu belge gönderildi. Elebaşının kaçma ihtimali nedeniyle tutuklama da talep edildi. Ancak aradan geçen 6 ayda Obama yönetimi, başvuru dosyalarını mahkemeye bile sevk etmedi. Topu önce yargıya atmışlardı şimdi Trump'a bıraktılar. Bu süreçte Obama yönetimi FETÖ elebaşına sahip çıktığı gibi FETÖ'nün ABD'deki yapılanmasına da yardım etti, 15 Temmuz darbe girişiminin arkasındaki gücün Amerikan yönetimi olduğu sürekli vurgulanırken, Obama FETÖ'ye karşı hiçbir adım atmayarak, adeta bu tezin doğrulunu teyit etmiş oldu.
TRUMP FETÖ İÇİN NELER VAAT ETTİ?
Donald Trump'ın yakın ekibinin FETÖ konusunda Obama gibi düşünmediği bir gerçek.
8 Kasım'daki başkanlık seçimi sonrası Trump'ın başdanışmanı Michael Flynn'ın FETÖ'ye sahip çıkmamaları gerektiği konusunda açık mesajları vardı. Flynn'ın o makalesi Trump yönetiminin terör örgütüne bakışıyla birlikte Türkiye ile ilişkiler konusunda da Obama'dan farklı politika izleneceğinin en net göstergesiydi.
TRUMP FETÖ KONUSUNDA NELER YAPABİLİR?
FETÖ elebaşının iadesi ve iade edilene kadar tutuklanması için resmi başvuru dosyaları var. Trump önce bu dosyaları Adalet Bakanlığı aracılığıyla ilgili mahkemelere sevk etmeli. ABD'de bu tür konuların yargı süreçleri uzun zaman alabilir, Obama bu süreci başlatmamıştı bile o nedenle Trump önce yargı sürecini başlatmalı sonra da sürecin uzun sürmesini engellemeli. Ayrıca sadece elebaşı için değil FETÖ'nun ABD'deki genel yapılanmasına da neşter atmalı, firari FETÖ üyelerini de Türkiye'ye iade etmeli.
ANKARA NELER YAPIYOR?
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Trump'ın yemin törenine katıldı burada Dışişleri Bakanı adayı Rex Tillerson dahil Trump'ın ekibindeki bir çok isimle görüştü. FETÖ'nün iadesi konusunda Türkiye'nin tavrı, Obama'nın atmadığı adımlar ve Trump'tan istenilenler bir kez daha izah edildi. Ayrıca yine Türk heyetin FETÖ konusunda istenilen adımların atılması için Trump'ın ekibiyle yakın temas içinde oldukları önümüzdeki günlerde bu konuda bir dizi görüşmeler yapılacağı biliniyor.
TRUMP'IN MASASINDAKİ İKİNCİ DOSYA?
FETÖ ile birlikte Türkiye-ABD ilişkilerinin bozulmasında en büyük etkenlerden biri de Obama yönetiminin PKK-PYD terör örgütüyle ittifakıydı. Cumhurbaşkanı Erdoğan geçen yıl Amerika yönetimine "müttefikiniz biz miyiz yoksa terör örgütleri mi" diye sormuş, ABD yönetimi buna yanıt verememiş, hem cevap vermeyerek hem de PYD'ye her türlü desteği sağlamaya devam ederek, PYD ittifakını Türkiye'nin üzerinde tuttuğunu göstermişti. Şimdi aynı soru Trump için de geçerli.
TRUMP'IN PYD İÇİN DÜŞÜNCESİ NE?
Donald Trump seçim öncesi ve sonrasında Suriye Kürtlerine destek vermeyi sürdüreceklerini söyledi. PYD için isim vererek bir açıklaması olmadı. Suriye Kürtlerine destek ABD politikası için önemli ama bu destek Kürtleri temsil etmeyen PKK-PYD olmamalı, bölgede rejim karşıtı, Türkiye için tehdit unsuru olmayan, PKK çizgisinde yer almayan Kürtler var. Trump'ın kast ettiği Kürtler onlar olmalı
TÜRKİYE'NİN PYD KONUSUNDA TRUMP'TAN BEKLENTİSİ NE?
ABD'nin Suriye politikasının Obama'nın yaptığının aksine PYD terör örgütü üzerine de değil yerel güçler üzerine şekillendirilmesi gerek. Bu durumda ABD'nin PYD'ye verdiği destek kesilmeli ve DAEŞ ile mücadelede PYD değil yerel unsurlar muhatap alınmalı. Bu konuda daha önce Barzani'nin sunduğu alternatifler var, Peşmerge olabilir, Özgür Suriye Ordusu olabilir, PYD muhalifi Suriye Kürt Konseyi olabilir.
TRUMP, OBAMA'NIN POLİTİKALARINI BİR ANDA TERSE ÇEVİREBİLİR Mİ?
Donald Trump'ın ABD'nin dış politikasını bir anda 180 derece değiştirmesi elbette zor. Ancak bazı adımlar atarak niyetini gösterebilir. FETÖ'nun iade sürecini başlatmak ve PYD'ye verilen desteği kesip, ABD'nin Suriye'de durduğu yeri 180 derece değil de bakış açısını değiştirmek suretiyle bir farklılık ortaya koyabilir. Özellikle Ortadoğu, Irak, Rusya konularında ısrarcı olduğu mesajları var. Bunları kademe kademe hayata geçirebilir.
TRUMP FETÖ VE PYD BEKLENTİLERİNİ KARŞILAMAZSA NE OLUR?
Türkiye bugün terörle mücadelesini Trump'a güvenerek oluşturmuş değil. Asla böyle bir durum söz konusu değil. Trump hangi adımı atarsa atsın Türkiye'nin iradeli ve bağımsız bir politikası var. Obama döneminde bundan taviz verilmediğini gördük. Trump eğer bu statükoyu değiştirirse Türkiye-ABD ilişkileri güçlenir aksi halde olduğu gibi devam eder.
