Leonardo da Vinci ve iki kıtayı birleştirmek...

Sultan II. Beyazıt'a Cenova'dan gemi ile gelen bir iş başvurusu mektubu var... Talep edilen pozisyon mimar ve mühendislik... Başvuru sahibi ise, kayıtlara Likardo Usta diye geçirilen Leonardo da Vinci... Mektubun Topkapı Müzesi arşiv kayıtları için yapılan tercümesi şöyle:

"Ben kulunuz değirmen konusunu düşündüm ve Allah'ın inayeti ile suya gerek kalmadan, sadece rüzgârdan güç alan bir değirmen yapmanın yolunu buldum. Şükürler olsun ki, gemilerden ip ya da halat kullanmadan, sadece kendi kendine devir yapan bir hidrolik makine kullanarak, su çıkarmanın yolunu bulmayı Allah bana nasip etti.

Ben kulunuz, İstanbul'dan Galata'ya uzanan bir köprü yapmak istediğinizi, yapabilecek biri bulunamadığı için köprüyü yapamadığınızı duydum. Ben kulunuz nasıl yapılacağını biliyorum. Köprüyü bir bina kadar yüksek yapacağım. Çok yüksek olduğu için, üzerinden kimse geçmeye razı olmayacak. Öyle bir köprü yapacağım ki, yelkenleri fora olsa bile, bir gemi altından geçebilecek. İsteyenleri Anadolu kıyısına geçirecek bir asma köprü yapacağım. Allah sizi bu sözlere inandırsın. Bu kulunuzun, her zaman hizmetinizde olduğunu bilin..."

Likardo Usta, mektubuna 4 proje ekliyor. Bir yel değirmeni, bir su boşaltma pompası, Haliç için kemerli taş köprü ve İstanbul Boğazı için asma köprü... Tarihçi İlber Ortaylı mektup için şu ifadeleri kullanıyor; "Böyle bir askeri imparatorluğun, askeri teknoloji anlamında dehası muhakkak olan, Leonardo'yu çekmemesi mümkün değil. Yani Sultan O'nu çağırmazsa, O Sultan'a hizmet arz edecek."

Bugün Haliç'te 3 köprü var 4'ncüsü yolda. Boğaz ise 2'si üstten, 1'i Marmaray ile su altından aşılmış, 3'üncü Köprü de yolda... Kıtaları birleştirmek, her gün görebileceğimiz türden adımlar değil... Likardo Usta'nın önerisinden bugüne gelen süreçte binlerce insanın gördüğü, çağları aşan rüyanın bu defa su altından gerçeğe dönüşmesidir.

Sabah